Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlük Halleri

HD 11, E: 2000/008883, K: 2001/000403, Tarih: 23.01.2001 

551 sayılı KHK. nin 165/3. maddesine göre, zarar gören üçüncü kişilerin, yenilik niteliği taşımayan faydalı model belgesinin hükümsüzlüğünü dava edebilmeleri için aynı KHK.nin 161. maddesine göre başvurunun, TPE tarafından ilanından itibaren, 3 aylık süre içerisinde itirazda bulunmaları koşulu vardır. Dava hakkına ilişkin bu emredici hüküm karşısında, yardımcı bir norm olan MK.nun 2. maddesindeki iyiniyet kuralının uygulama yeri bulunmamaktadır. 

HD 11, E: 2000/010047, K: 2001/001181, Tarih: 13.02.2001 

Davacı taraf, davalı adına tescilli faydalı modelin, yenilik vasfını taşımadığını ileri sürerek, zarar gören üçüncü şahıs sıfatıyla, terkini talebinde bulunmuştur. Ancak 551 sayılı KHK.nin 161. maddesinde öngörüldüğü şekilde TPE.´ne bir itirazda bulunmadığının anlaşılması karşısında davacı tarafın faydalı model belgesinin hükümsüzlüğünü talep hakkı bulunmamaktadır. 

Öte yandan, davalı taraf adına tescilli endüstriyel tasarımın, yine aynı Kararnamenin 154. maddesinde belirtilen, yeni olma niteliğini taşımadığı anlaşıldığından, endüstriyel tasarım tescil belgesinin hükümsüzlüğüne dair oluşturulan karar isabetlidir. 

HD 11, E: 2002/011496, K: 2003/004109, Tarih: 28.04.2003 

Somut olayda davalı taraf, faydalı model belgesinin yenilik özelliği taşıdığını, 551 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 161 nci maddesine göre itirazda bulunmayan davacının aynı Kanun Hükmünde Kararnamenin 165/3 ncü maddesi uyarınca dava hakkının bulunmadığını savunmuş olup, davanın açıldığı İstanbul Asliye 1.Ticaret Mahkemesi´nin bozma sonrası nihai kararı ile dava dosyasının (kararı temyiz edilen) İstanbul Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi´ne "gönderilmesine" karar verilmiştir. Ancak, dava dosyası Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu 193. maddede belirtilen usule uygun şekilde kendisine intikal ettirilmeyen mahkemece, esas kaydına bu yönde meşruhat verilip kapatılarak, dosyanın görevsizlik kararı veren mahkemeye iadesine karar verilmek gerekirken, taraflardan birinin usulüne uygun bir başvurusu olmadan, davaya bakılarak, hüküm tesisi usul ve yasaya aykırıdır. 


HD 11, E: 2003/004455, K: 2003/011146, Tarih: 18.11.2003 

Mahkemece, 551.Sayılı KHK.nin 161. maddesi gereğince faydalı model başvurusunun ilanından itibaren 3 ayda itirazda bulunulabileceği, kararnamenin 165/3. maddesi gereğince de zarar gören 3.kişilerin faydalı model belgesinin hükümsüzlüğünü talep edebilmeleri için 161. maddeye göre itiraz etmiş olmaları gerektiği, davacının herhangi bir itirazının bulunmadığı Anayasa Mahkemesinin kararları geriye yürürlülüğü bulunmadığından yasanın Anayasa´ya aykırılığına ilişkin davanın sonucunun beklenmesine gerek olmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir. 

HD 11, E: 2003/011635, K: 2004/008282, Tarih: 14.09.2004 

1- Borçlar Kanununun 42. maddesi uyarınca davacının haksız ihtiyati tedbir nedeniyle uğradığı gerçek zarar miktarının belirlenmesi gerekirken, sanki davacı sürekli tam kapasite ile çalışıyormuşçasına üretim kapasitesi dikkate alınarak bulunan miktarın hüküm altına alınması yanlış olmuştur. 

2- Dava konusu olayda her bir kalıp için kalıplara fiilen el koyma tarihlerinden ihtiyati tedbirin sona erdiği tarihler arasında kalan dönem için tazminat hesabı yapılması gerekirken, ihtiyati tedbir kararının alındığı tarihin zararın belirlenmesinde başlangıç noktası olarak alınması doğru olmamıştır. 

HD 11, E: 2003/013967, K: 2004/010358, Tarih: 26.10.2004 

Anayasa Mahkemesi´nce verilen iptal kararları Türk Yargılama ve hukuk sistemi açısından ileriye dönük hükümler doğurur. Dolayısıyla derdest ve kesinleşmemiş her dava için de uygulanmalıdır. Nitekim HGK´nun 31.03.2004 gün ve 156/194 s. kararında da bu görüş benimsenmiş bulunmaktadır. 551 s. KHK ´nin 163/3. maddesinin Anayasa Mahkemesi´nce iptal edilmesi karşısında, hükümsüzlük davası açabilmek için, aynı KHK´nin 161. maddesi uyarınca itiraz etme koşulu ortadan kaldırıldığına göre, mahkemece işin esasına girilmesi gerekirken, davanın reddedilmesi doğru görülmemiştir. 

HD 11, E: 2004/005376, K: 2004/006142, Tarih: 01.06.2004 

Yargılama sırasında, zarar gören üçüncü kişilerin, faydalı modelin hükümsüzlüğünü talep etmeleri için 551 sayılı Kanun Hükmünde Kararname´nin 161 inci maddesine göre itiraz etme koşulu, Anayasa Mahkemesi´nin kararı ile iptal edildiğine göre, mahkemece, bu değişiklik karşısında, karşı davacının, dava hakkı olup olmadığının yeniden incelenmesi ve buna göre tarafların iddia ve savunmalarının değerlendirilmesi gerekir. 

CD 07, E: 2001/006540, K: 2001/010641, Tarih: 06.06.2001 

4128 sayılı yasa ile ayrıca faydalı model belgesine tecavüz halinde cezai müeyyide öngörülmediği cihetle, Patent hakkına tecavüz halinde öngörülen cezai müeyyidenin kıyas yolu ile faydalı model belgesine tecavüz halinde de uygulanamayacağı gözetilmeden hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.

 
Geri