Telif Hakkı İhlal Davaları

Fikir ve sanat eseri üzerindeki haklar münhasıran eser sahibine aittir. Hakkı kullanma ve hakta tasarrufta bulunma yetkisi sadece eser sahibinindir. Fikir ve sanat eserleri 5846 sayılı kanun ile korunmaktadır. Bu kanunun amacı, fikir ve sanat eserlerini meydana getiren eser sahiplerinin ürünleri üzerindeki manevi ve mali haklarını belirlemek, korumak, bu ürünlerden yararlanma şartlarını düzenlemek, öngörülen esas ve usullere aykırı yararlanma halinde yaptırımları tespit etmektir. Eser sahibinin bu bahsedilen hakları da FSEK' de aşağıda belirtilen talepler başta olmak üzere hukuk ve ceza davaları ile korunmuştur.
 
Talepler:
 
1- Çoğaltılan nüshaların ve çoğaltmada kullanılan araçların devri veya imhası
2- Hükmün ilanı: Dava sonucu çıkan kararın ilan edilmesi için eser sahibi talepte bulunma hakkına sahiptir.
 
Hukuk Davaları:
 
1- Eser sahibinin tespiti davası: Bu dava ile eser sahibinin belirlenmesi amaçlanır. Mahkemenin kararı sadece bir hukuki olguyu tespit etmekle kalmamakta, eserin sahipliğini, davayı kazanan kişiye vermektedir.
 
2- 
Tecavüzün ref'i davası: Bu dava ile mali haklara tecavüz edilmesi halinde, eserin izinsiz çoğaltılan kopyalarının ve çoğaltmaya araçların imhasına ya da bunların uygun bir bedelle eser sahibine verilmesine olanak sağlanır. Eğer rayiç bedel veya bir sözleşme var ise eser sahibi tarafından istenebilecek tutarın üç katı talep edilebilir.    
 
3- Tecavüzün men'i davası: Kusurun varlığı şart olmaksızın, bir fikir ve sanat eseri hakkına tecavüz tehlikesinin bulunduğu hallerde bu tecavüz tehlikesini ortadan kaldırmak veya tecavüzü önlemek amacıyla açılır. Men ve ref davaları birlikte de ikame olunabilirler. 
 
4
-Tecavüzün tespiti davası: TK m 57/1 ve MK m 25 çerçevesinde, bir fiilin tecavüz oluşturup oluşturmadığının belirlenmesi için açılan davadır.  
 
5- Tazminat davası:

  • Maddi tazminat davası: Bu dava, mali hakların tecavüze uğraması halinde açılır.
  • Manevi tazminat davası: Bu dava, manevi hakların tecavüze uğraması halinde açılır.

 
6
-Vekâletsiz iş görmeden kaynaklanan dava: Bu dava ile iş sahibi, yapılan işten hâsıl olan yararların kendisine devrini isteyebilir.
 
Cezai Müeyyideler:

1-Hapis cezası
2-Ağır para cezası
3-Zabt, Müsadere (el koyma), İmha: İlanı ve yayını cezayı gerektiren çoğaltılmış nüshalarla bunları çoğaltmaya yarayan kalıplar, araçlar zabt, müsadere ve imha olunur.